در برخی از مواقع ممکن است در حین درمان ارتودنسی بیمار به طور فوری به عصب کشی نیاز پیدا کند. حال سوالی که در این وضعیت مطرح می شود این است که آیا چنین امکانی وجود دارد و می توان عصب کشی در حین ارتودنسی را اجرا نمود؟ برای پاسخ به این سوال و سوالات مشابه دیگر شما را به مطالعه ادامه این متن دعوت می کنیم.
دکتر امیرحسین خطیبی متخصص ارتودنسی در این متن در خصوص موضوع عصب کشیدر حین، قبل و پس از درمان با ارتودنسی توضیحات جامع و تکمیلی را برای شما ارائه خواهد داد.
منظور از عصب کشی دندان چیست ؟
عصب کشی دندان را درمان ریشه نیز می نامند. درمان ریشه یکی از کلیدی ترین خدمات دندانپزشکی ها می باشد و توسط متخصص درمان ریشه انجام می گیرد. سوال آیا عصب کشی در حین ارتودنسی امکان دارد ؟
در زمان پوسیده شدن ریشه و یا شکستگی های عمیق از این روش برای رفع مشکل کمک گرفته می شود. هنگامی که عفونت به ریشه رسیده باشد تنها با کمک عصب کشی می توان از تخریب کل دندان پیشگیری کرد. در این روش بخش عفونی یا آلوده درون دندان تخلیه می گردد. سپس به منظور افزایش مقاومت دیواره دندان از ترکیبات پرکننده کمک می گیرند. نشانه های زیر گواه از نیاز دندان به عصب کشی است:
- حساس شدن دندان نسبت به مصرف خوراکی های سرد و گرم
- تجربه درد در حین جویدن ترکیبات غذایی
- تغییر در رنگ و ظاهر دندان
- آبسه و عفونت دندان
- مشاهده پوسیدگی
- تورم لثه ها
هنگامی که دندانتان هر یک از علائم اشاره شده را داشته باشد یعنی بایستی پروسه عصب کشی دندان را آغاز کنید. البته در این وضعیت می توان کل دندان را کشید اما پیشنهاد دندانپزشکان این است که در صورت امکان دندان اصلی خودتان را حفظ کنید و مشکل را با عصب کشی حل نمایید. چرا که در صورت کشیدن دندان بایستی از ایمپلنت یا بریج کمک بگیرید که از لحاظ اقتصادی نیز گزینه های به صرفه ای نیستند.
اما چنانچه اقدام به کشیدن دندان کردید بایستی سریعا دندان جدید را جایگزین آن کنید. چرا که در غیر این صورت با خالی ماندن جای دندان؛ سایر دندان های کناری نیز تغییر وضعیت خواهند داد. در نهایت فک و ظاهر دندان های شما متحمل تغییرات ناخوشایندی خواهند شد.
حال که با روند کلی عصب کشی آشنا شدید می توانیم به مبحث ثانویه یعنی عصب کشی در حین ارتودنسی و سایر نکات مربوط به آن بپردازیم.
عصب کشی دندان پیش از ارتودنسی
بسیاری از بیمارانی که نیاز به ارتودنسی دارند مدت ها قبل پروسه عصب کشی دندان را انجام داده اند. برخی هم پیش از ارتودنسی به درمان ریشه نیاز پیدا می کنند. سوالی که مطرح می شود آیا عصب کشی در حین ارتودنسی نیز می شود ؟
حال یک سوال کلیدی در این بین مطرح می شود. پرسش این است که: آیا امکان نصب ارتودنسی بر روی دندان عصب کشی شده وجود دارد؟
بله، نیازی نیست در این مورد نگران شوید چرا که امکان این کار وجود دارد. شما می توانید پروسه ارتودنسی را برای دندان های پر شده، واجد روکش و یا حتی دندان بازسازی شده (buildup) نیز انجام دهید.
به طور کلی پیش از نصب تجهیزات ارتودنسی و شروع درمان نیاز است تا سلامت دهان و دندان بیمار مورد بررسی قرار گیرد. متخصص ارتودنسی هنگامی درمان را آغاز می کند که مطمئن شود دندان ها در وضعیت مطلوبی قرار گرفته اند.
چنانچه دندان پر شده مجددا عفونت کند و یا دردی در آن احساس شود
مطالعه بیشتر : ارتودنسی بزرگسالان
یعنی عصب کشی بطور کامل انجام نشده و عفونت همچنان پابرجاست. در این وضعیت باید درمان ریشه به طور اصولی انجام گیرد سپس ارتودنسی شروع شود. در صورت مشاهده معضلات زیر بایستی آنها را برطرف کنید و سپس ارتودنسی کنید.
- آبسه و التهاب لثه
- شکستگی مینای دندان
- احساس حساسیت در دندان ها یا لثه
- پوسیدگی های متوسط تا وخیم
- آسیب دیدگی بخش پالپ دندان
آیا دندان عصب کشی شده در ارتودنسی قابلیت جابجایی دارد ؟
همانطور که می دانید کل پروسه ارتودنسی بر مبنای جابجایی و حرکت دندان ها برقرار است. در حقیقت در این روش متخصص ارتودنسی سعی دارد تا دندان ها را به جایگاه اصلی شان درفک بازگرداند تا به هم ریختگی، جلو زدگی و یا فاصله ها برطرف شوند.
باید بدانید که وضعیت دندانی که عصب کشی شده همانند سایر دندان ها نیست و احتمال دارد که دچار ترک و جدا شدگی شود. اما با تمامی این ریسک ها جابجایی و حرکت این دندان ها امکان پذیر است. این موضوع به تجربه و کارآزموده بودن متخصص وابسته است. چنانچه پزشک در این مورد تجربه کافی داشته باشد می تواند با کمک تجهیزات ارتودنسی، در زوایای متناسب و مورد نیاز به دندان عصب کشی شده فشار اعمال کند تا بدون آسیب به حرکت درآید.
مشاهده برخی از نمونه کارهای و نمونه بیمارهای دکتر خطیبی متخصص ارتودنسی — < نمونه بیمار
به طور کلی برای گرفتن یک نتیجه مطلوب دو فاکتور لازم است. در وهله اول بایستی دندان به درستی عصب کشی شده باشد و در گام دوم باید متخصص ارتودنسی نیز به شکل حرفه ای تجهیزات ارتودنسی را بر روی دندان نصب کند. در صورت رعایت این دو عامل عملیات ارتودنسی به نحو احسن انجام خواهد شد.
ارتودنسی بر روی دندان عصب کشی شده
در برخی از مواقع هرچند که درمان ریشه به شکل اصولی و به طور صحیح انجام گرفته اما متخصص ارتودنسی پس از ارزیابی متوجه می شود که در صورت جایگیری بریس بر روی دندان، احتمال شکستگی آن وجود دارد. در این حالت حلقه هایی به نام بند جایگزین بریس می شوند. بندها نیز همانند بریس ها موجب جابجایی و منظم شدن دندان ها خواهند شد.
در حقیقت پس از معاینه و مشاهده وضعیت دندانی متخصص متوجه می شود که ارتودنسی باید با کمک براکت انجام گیرد و یا بند. همین تصمیم به ظاهر ساده می تواند سلامت دندان های عصب کشی شده شما را تضمین کند. در ادامه با چگونگی عصب کشی در حین ارتودنسی آشنا می شویم
از طرفی ممکن است پس از عصب کشی دندان ، ریشه دندان در طی ارتودنسی تحلیل برود. منظور از تحلیل ریشه (rhizalysis) ساییدگی و یا کوتاه شدن ریشه هاست. از این رو بایستی در کل پروسه ارتودنسی به طور منظم عکس برداری و رادیوگرافی انجام گیرد. با این کار مطمئن خواهیم شد که دندان ها در وضعیت نرمالی قرار دارند.
البته تحلیل در حجم بسیار کم، در طول پروسه ارتودنسی، امری طبیعی محسوب می شود. اما اگر کنترل نشود، در موارد شدیدتر ممکن است منجر به از بین رفتن دندان و یا تحلیل لثه بیمار گردد. از این رو نباید نسبت به این موضوع سهل انگاری نمود.
چگونگی اجرای عصب کشی در حین ارتودنسی
پس از شرح چگونگی ارتودنسی بر روی دندان عصب کشی شده، حال نوبت به مبحث اصلی یعنی عصب کشی در حین ارتودنسی می رسد.
همانطور که می دانید ارتودنسی جزء روش های نسبتاً طولانی محسوب می شود. یعنی این امکان وجود دارد که در هنگام شروع درمان، دندان ها کاملاً سالم باشند؛ اما در طول درمان دچار پوسیدگی و یا عفونت شوند و یا ممکن است بر اثر ضربه، مینای دندان دچار شکستگی گردد. در هر صورت بایستی در این وضعیت به صورت اورژانسی پروسه عصب کشی انجام گیرد. در غیر این صورت احتمالاً متحمل درد شدیدی خواهید شد. در موارد وخیم تر و با نشر عفونت به لثه، احتمال ایجاد کیست و یا عفونی شدن استخوان فک نیز وجود دارد.
براکت ها به بخش جلویی دندان نصب می شوند. اما درمان ریشه بایستی از قسمت مسطح (سطح جونده) دندان انجام گیرد. لذا بریس های نصب شده تداخلی برای روند عصب کشی ایجاد نخواهند کرد.
اما در صورت نیاز و به علت ضرورت عملیات عصب کشی، بایستی براکت ها از دندان جدا شوند تا پروسه درمان ریشه تکمیل شود. پس از درمان می توان مجدداً براکت را بر روی دندان تعبیه نمود.
اما به طور کلی در تمامی مدل های ارتودنسی (ثابت، شفاف و …) میتوان عصب کشی را به طور همزمان با ارتودنسی پیشبرد. پس با عصب کشی در حین ارتودنسی آشنا شدید در ادامه همراه باشید
مطالعه بیشتر : ارتودنسی کودکان
عصب کشی دندان بعد از ارتودنسی
شاید عصب کشی در حین ارتودنسی کمی چالش برانگیز باشد اما بعد از به اتمام رسیدن ارتودنسی می توانید بدون کوچکترین مشکلی درمان ریشه را عملی کنید. البته توصیه می کنیم تا پیش و پس از درمان ریشه ارتودنتیست خود را در جریان بگذارید تا شرایط دندان هایتان در طول درمان چک شود.
اجرای روکش دندان در حین درمان با ارتودنسی
اگر تمایل دارید تا در طول دوره ارتودنسی روکش دندان را اجرا کنید؛ پیشنهاد می کنیم این کار را تا پس از تکمیل پروسه ارتودنسی به تعویق بیندازید. چرا که به علت وجود براکت احتمالاً پروسه اصلاح روکش به درستی انجام نگیرد و حتی پس از ارتودنسی نیز دندان نامنظم باقی بماند. عصب کشی در حین ارتودنسی و روکش دندان امکان پذیر است ؟
اما اگر پیش از ارتودنسی، دندان را روکش کرده باشید عملا مشکلی نخواهد بود. عموما متخصص ارتودنسی برای دندان هایی که واجد روکش هستند از برچسب های ویژه ای کمک می گیرند. یعنی حتی ارتودنسی بر روی این دندانها نیز قابلیت اجرا دارد.
نتیجه گیری در باب موضوع عصب کشی در حین ارتودنسی
چنانچه قصد اجرای ارتودنسی را دارید و یا تمایل دارید تا سوالات جزئی تر خود را از یک متخصص ارتودنسی متبحر بپرسید می توانید از طریق سایت و با دریافت وقت مشاوره، ضمن ارزیابی دندان هایتان، پرسش های خود را نیز از دکتر خطیبی به صورت حضوری جویا شوید. برای راهنمای بهتر عصب کشی در حین ارتودنسی رزرو وقت را انجام دهید
متخصص پس از بررسی شرایط دندانی و با توجه به شدت اختلال، شما را به طور کامل راهنمایی خواهد کرد و برای رفع مشکل بهترین روش های قابل اجرا را به شما پیشنهاد خواهد داد.
