چنانچه فرزندتان در حال درمان با ارتودنسی باشد احتمالاً مبحث تغذیه در زمان ارتودنسی برایتان به یک چالش نسبتاً بزرگ تبدیل شده است.
در این وضعیت والدین نگرانند و بایستی بدانند فرزند دلبندشان چه نوع غذاهایی را می تواند به راحتی مصرف کند و چه ترکیباتی برای او آسیب زننده است. حال ما در این مقاله سعی داریم تا لیستی از خوراکی های مضر و مفید را برای شما تهیه کنیم.
تغذیه در زمان ارتودنسی (فهرست غذاهای ممنوعه و غیر مجاز)
برای تولید تجهیزات ارتودنسی از متریال مقاومی استفاده شده است. ضمن آنکه تمامی تجهیزات با کمک متدهای جدید و پیشرفته تولید شده اند. اما با این وجود ممکن است دچار آسیب یا شکستگی شوند. شما به عنوان بیمار وظیفه دارید تا از بریس های خود محافظت کنید. یکی از فاکتورهای کلیدی به منظور مراقبت از این تجهیزات پرهیز از جویدن خوراکی های آسیب زننده است.
فرقی ندارد که در حال درمان با چه نوع ارتودنسی هستید (ثابت و یا متحرک) در هر حال بایستی از مصرف ترکیباتی با بافت سخت و یا چسبنده پرهیز کنید. همچنین ترکیبات غذایی که نیازمند جویدن بسیار هستند نیز در لیست موارد ممنوعه قرار دارند. در ادامه برخی از ترکیبات آسیب زننده و ممنوع در این دوره را نام می بریم:
- آجیل و مغزیجات
- بلال
- چیپس ذرت
- ذرت بو داده
- پیتزا
- شکلات و آبنبات (به علت چسبنده و سخت بودن)
- هر مدل آدامس
- کلوچه هایی با بافت سخت
از گاز زدن یا جویدن خوراکی های سخت (به ویژه با دندان های جلویی) پرهیز نمایید. در حین درمان با ارتودنسی می توانید خوراکی های زیر را تکه تکه کرده و سپس مصرف کنید.
- سبزیجات نپخته
- گوشت کاملاً پخته شده
- پیتزاهایی با ترکیبات نرم + پنیر پیتزا فراوان
- نان هایی که کاملاً برشته هستند.
- ساندویچ، همبرگر و موارد این چنینی
- انواع میوه ها
تغذیه در زمان ارتودنسی (فهرست خوراکی های نرم و پیشنهادی)
غذا خوردن در زمان ارتودنسی : در زمان ارتودنسی لازم است تا بر اساس دستور و صلاحدید پزشک عمل کنید. تنها به مصرف خوراکی های نرم بپردازید. با این کار ضمن دریافت ویتامین و ترکیبات مفید؛ بریس ها نیز می توانند در بهترین وضعیت خود قرار گیرند. در این شرایط دوره درمان آسانتر طی خواهد شد. همچنین به علت مصرف ترکیبات نرم، تمیز نمودن دندان ها نیز به سهولت انجام می پذیرد. در ادامه لیستی از ترکیباتی که متخصص ارتودنسی اجازه مصرف آنها را به شما داده فراهم کرده ایم.
- بخش نرم ذرت بو داده (پوسته سفت آن را جدا کرده و بخش نرم را میل کنید.)
- لبنیات
- پوره سیب زمینی
- میوه هایی با بافت نرم مثل موز، پرتقال، توت فرنگی، انگور بدون هسته
- نودل+مرغ له شده+آب
- کلوچه هایی با بافت نرم
- کراکر
- ژله
- کوکی هایی که بافت سختی نداشته باشند.
- راویولی گوشت و اسفناج
- پنیر هایی که خیلی سفت نباشند.
غذا خوردن در زمان ارتودنسی از آن لحاظ حائز اهمیت است که: با دریافت ترکیبات مغذی، دندان ها می توانند تاثیر پذیرتر شوند.
چند ترفند کمک کننده برای رعایت غذا خوردن در زمان ارتودنسی
این احتمال وجود دارد که غذا خوردن در زمان ارتودنسی در ابتدا برای شما کمی سخت باشد. چنانچه نمی توانید به یکباره از مصرف تمامی مواد غذایی ممنوعه پرهیز کنید و یا استفاده از غذاهای نرم برای شما دلچسب نیست از چند راهکار زیر کمک بگیرید:
1- مواد غذایی مضر یا ممنوع را دور از دید و دسترس خود نگه دارید.
همگی ما عادت داریم تا در بین وعده های اصلی، خوراکی و میان وعده مصرف کنیم. احتمالا در حین گرسنگی هر نوع خوراکی که در دسترس داشته باشیم خواهیم خورد.
همانطور که تا به اینجا متوجه شدید غذا خوردن در زمان ارتودنسی به شکل سر خود امکان پذیر نیست. احتمالاً خودداری کردن برای کودکان سخت تر از بزرگسالان خواهد بود. از این رو مواد غذایی مضر و غیر مجاز را از دسترس کودکان خارج کنید. (یا این ترکیبات را خریداری نکنید و یا سعی کنید آنها را پنهان نمایید.)
2- مواد خوراکی ممنوع را با ترکیبات مجاز خوشمزه جایگزین کنید.
متاسفانه اغلب خوراکی های غیرمجاز در دوران ارتودنسی خوشمزه و هوس انگیز هستند. حتی اگر خوراکی های ممنوعه را از جلوی دیدتان بردارید باز هم هوس خوردن آنها به سر شما خواهد زد. احتمالا هم سعی می کنید تا از راه دیگری آنها را به دست آورید. از این رو توصیه می کنیم تا خوراکی های مجاز و خوش طعم دیگری را جایگزین ترکیبات آسیب زننده کنید. با این کار به مواد غذایی مفید علاقه مند خواهید شد و می توانید از مصرف آنها لذت ببرید. ضمن آنکه با این کار تمیز کردن و مسواک زدن نیز انرژی زیادی از شما نخواهد گرفت.
3- با افزایش خوراکی های مجاز به غذا خوردن در زمان ارتودنسی تنوع ببخشید.
فهرست خوراکی های مجاز و غیر مجاز در حین درمان ارتودنسی بسیار بیشتر از ترکیباتی است که در این مقاله اشاره شد. از ارتودنتیست خود درخواست کنید تا به شما برای پیدا کردن مواد غذایی مجاز در این دوران کمک کند. با تنوع بخشیدن به رژیم غذایی بهتر می توانید نسبت به رعایت آن متعهد شوید.
4- پروسه غذا خوردن را در حجم کم و به آرامی انجام دهید.
علاوه بر رعایت مواد غذایی، لازم است تا عادت های خود را نیز تغییر دهید. به جای قاشق بزرگ یا لقمه های سنگین، از لقمه های سبک استفاده نمایید. علت این است که حتی اگر خوراکی های شما بافت نرمی داشته باشند اما همچنان حجم آنها زیاد باشد، احتمال دارد براکت ها آسیب ببینند.
5- در روزهای اولیه پس از نصب ارتودنسی تنها ترکیبات نرم میل کنید.
خوراکی های مجاز اشاره شده در این متن را در روزهای اولیه ارتودنسی حتما تست کنید. احساس ناراحتی و فشار بر روی دندان ها در روزهای ابتدایی، کاملا طبیعی است. مصرف مواد غذایی نرم و آبدار می تواند درد شما را تا میزان زیادی کاهش دهد.
6- ترجیحاً غذاهای سرد مصرف کنید.
از دیگر نکات و ملزومات تغذیه در زمان ارتودنسی این است که حتی الامکان از خوراکی خنک استفاده کنید. مثلاً بستنی می تواند یکی از خوراکی های خوشمزه و مجاز در این دوران باشد. با مصرف ترکیبات سرد ضمن کم شدن احساس درد، از آسیب بریس ها نیز پیشگیری خواهید کرد.
7- از جویدن لقمه با دندان های قدامی پرهیز کنید.
به منظور تکه کردن لقمه و مواد غذایی از دندان های جلویی استفاده نکنید. چرا که استفاده از این دندان ها نسبت به سایر دندان ها احتمالاً دردناک تر خواهد بود. اگر این عادت را ترک نکنید غذا خوردن با دندان های قدامی در این دوران به یک چالش بزرگ برای شما تبدیل خواهد شد.
همانطور که انتظار می رود خوردن میوه های سفت و یا گاز زدن سیب در این دوره ممنوع است. میوه ها را با چاقو تکه کنید و یا به صورت رنده شده مصرف کنید.
8- از تماس دست با براکت ها پرهیز کنید
بعضا مشاهده شده که برخی بیماران در حین اضطراب و یا به صورت ناخودآگاه به حاشیه براکت های خود به صورت مداوم دست می زنند. این کار موجب جابجایی تجهیزات خواهد شد. ضمن آن که احتمال انتقال باکتری و عفونت نیز بیشتر می شود.
9- از جویدن اشیا پرهیز کنید
علاوه بر رعایت ملزومات ذکر شده، در دوران ارتودنسی باید یک سری عادت های اشتباه خود را نیز کنار بگذارید. در غیر این صورت ممکن است پروسه درمان طولانی تر شود و یا به براکت ها آسیب بزنید.چند مورد از عادت های اشتباه و نیازمند به ترک:
- جویدن اشیا، خودکار و یا هر جسم سفت دیگر
- گاز گرفتن و کندن پوست اطراف ناخن و یا خود ناخن
- باز نمودن بسته های پلاستیکی (سفت یا نرم) توسط دندان
